2017թ. մայիսի 9-ին` Հայրենական մեծ պատերազմի հաղթանակի 72-րդ տարեդարձին, ԵՊՀ Իջևանի մասնաճյուղի վարչական և պրոֆեսորադասախոսական անձնակազմի ներկայացուցիչներ, ուսանողներ այցելեցին Հայրենական մեծ պատերազմի հուշահամալիր:

Իրենց հարգանքի տուրքը մատուցելու էին եկել Իջևանի քաղաքային իշխանությունների ու տարբեր կազմակերպությունների ներկայացուցիչներ, Իջևանի զորամասի զինվորներ, դպրոցականներ, քաղաքացիներ:

Քաղաքացիներն ու համալսարանականները զինվորական երաժշտախմբի ուղեկցությամբ շարժվեցին հուշահամալիր, ծաղիկներ դրեցին հուշարձանին, 1 րոպե լռությամբ հարգեցին Հայրենական մեծ պատերազմի զոհերի հիշատակը:

Հուշահամալիրի մոտ երաժշտախումբը հնչեցրեց ՀՀ պետական օրհներգը և տոնական երաժշտություն:

Երկրորդ աշխարհամարտի ժամանակ տարբեր ճակատներում կռվել են հայկական 6 և գլխավորապես հայերից կազմված 7 դիվիզիաներ:

Այդ պատերազմում հայ ժողովուրդը տվել է 4 մարշալ՝ Հովհաննես Բաղրամյան, Համազասպ Բաբաջանյան, Սերգեյ Խուդյակով, Սերգեյ Ագանով և 1 ծովակալ՝ Հովհաննես Իսակով:

Մոտ 70 հայ գեներալներ ղեկավարել են դիվիզիաներ և ավելի մեծ միավորումներ: Ավելի քան 100 հայեր ԽՍՀՄ հերոսի կոչում են ստացել, նրանցից երկուսը` Հովհաննես Բաղրամյանը և Նելսոն Ստեփանյանը` կրկնակի հերոսի կոչում:

Հայ ժողովուրդը մայիսի 9-ին ևս մեկ հաղթանակ է տարել. այդ օրը, ավարտվել է Շուշիի ազատագրման գործողությունը: Շուշիի ազատագրումն սկսվել է 1992թ. մայիսի 8-ին:

Արդեն մայիսի 9-ի առավոտյան ժամը 04:00-ին հակառակորդի բոլոր կազմավորումները լքել էին Շուշին: Հայության համար Շուշիի ազատագրումը պատմական խոշոր իրադարձություն է, մեր հաղթանակների լուսապսակը:  

1988թ. Արցախյան շարժումը հայ ժողովրդի միասնական կամքի դրսևորումն էր, երբ 70 երկար տարիներ ադրբեջանական կապանքներում հեծող Արցախը ազատություն էր տենչում: Շուշի բերդաքաղաքի ազատագրումն Արցախյան պայքարում բեկումնային էր. մի իրադարձություն, որի մասին բազմիցս խոսվել ու դեռ շատ երկար կխոսվի՝ որպես հայոց պատմության փառավոր մի էջ՝ կտակված սերունդներին, հավերժությանը: Շուշիի ազատագրումը գերնպատակ էր, հանուն որի միավորվել էր զինված հայությունը:

1992թ. արցախյան քաղաքական հակամարտությունը արդեն վերածվել էր զինված ընդհարումների: ԽԱՀՄ-ի փլուզումից հետո իրավիճակը թեժ էր, իսկ անկախություն հռչակած Լեռնային Ղարաբաղին Ադրբեջանը հրետանու ուժով փորձում էր ճնշել: Շուշին թշնամու համար վերածվել էր հենակետի, որտեղից նա կրակի տարափի տակ էր առնում մայրաքաղաք Ստեփանակերտը: Ելքը մեկն էր՝ Շուշին պետք է ազատագրվի, պետք էր դիմել հակահարձակման: Կարագյավ գյուղից մինչև Քիրս՝ մոտ 40 կիլոմետր ձգվող ռազմաճակատի գծով նախատեսվում էր հարձակման 4 ուղղություն:

Առաջինը Հյուսիսային ուղղությունն էր, հրամանատար՝ Վալերի Չիթչյան, երկրորդը՝ Շուշի՝ Արկադի Կարապետյանի հրամանատարությամբ, երրորդը Սամվել Բաբայանի հրամանատարությամբ Հարավային ուղղությունն էր, իսկ չորրորդը Ջանհասան-Քյոսալարինը՝ հրամանատար Սեյրան Օհանյան: Ռազմական գործողությունների ղեկավար էր նշանակվել ինքնապաշտպանական ուժերի հրամանատար Արկադի Տեր-Թադեւոսյանը (Կոմանդոսը), ով դեռևս մայիսի 4-ին էր ստորագրել հարձակման հրամանը, սակայն հարձակումը հետաձգվելէր ինչ-ինչ պատճառներով: Շուշիի ազատագրման ծրագիրը կրում էր «Հարսանիք լեռներում» ծածկանունը, որը սկսվեց մայիսի 8-ին: Հայ զինվորները մայիսի 9-իի լուսաբացին հաղթանակած մտան Շուշի բերդաքաղաք և թշնամու ձեռքերով ավերված սուրբ Ամենափրկիչ եկեղեցու գմբեթին կարոտով ու հպարտությամբ շողաց Հայոց եռագույնը:

Ռազմական գործողությունը բացառիկ էր ու հաջողված, նրա հաղթապսակը բարձրացրեց հայ զինվորի մարտական ոգին ու մղեց նրան նորանոր հաղթանակների՝ վախ ու խուճապ առաջացնելու հակառակորդի շարքերում…

2017թ. մայիսի 5-ին ԵՊՀ Իջևանի մասնաճյուղում կայացավ Հումանիտար գիտությունների ֆակուլտետի գիտական խորհրդի նիստ` ֆակուլտետի դեկան, պատմ. գիտ. դոկտոր, պրոֆեսոր Ա. Ա. Ներսիսյանի նախագահությամբ:

Նիստի ընթացքում քննարկվեցին օրակարգով նախատեսված հետևյալ հարցերը.

1. Առաջին ընթացիկ քննությունների և ստուգումների արդյունքների ամփոփում:

(Զեկուցող՝ Ա. Ներսիսյան)

2. Նախապաշտպանությունների արդյունքների ամփոփում:

(Զեկուցող՝ Վ. Ավագյան)

3. Հայոց լեզվի և գրականության ամբիոնի ասիստենտ, բ.գ.թ. Վահան Արշակի Աղաբաբյանի` դոցենտի գիտական կոչում ստանալու համար սահմանված գործընթացին մասնակցելուն երաշխավորելու հարցը:

(Զեկուցող՝ Վ. Ավագյան)

4. Ընթացիկ հարցեր:

Առաջին հարցի կապակցությամբ Ա.Ներսիսյանը ներկայացրեց 2016-17 ուստարվա երկրորդ կիսամյակի առաջին ընթացիկ քննությունների  և ընթացիկ ստուգումների արդյունքները: Մասնավորապես նշվեց, որ քննաշրջանը կազմակերպված էր պատշաճ կերպով, քննություններն ու ստուգումներն իրականացվել են ժամանակացույցի համաձայն: Շեշտվեց, որ ֆակուլտետի դասախոսները նկատելիորեն կատարելագործել են թեստերը: Ուսանողների կողմից հարցաշարերի հետ կապված խնդիրները լուծվել են ժամանակին, և տարաձայնություններ չեն եղել:

Զեկուցողը ներկայացրեց ֆակուլտետում երկրորդ կիսամյակի առաջին ընթացիկ քննությունների  և ընթացիկ ստուգումների արդյունքում արձանագրված ակադեմիական պատկերը.

«Պատմություն» մասնագիտության I-IV կուրսերում ընթացիկ քննություններից միջին գնահատականը կազմել է համապատասխանաբար 2.45 վճարովի  և  3.29 անվճար համակարգում, իսկ ընթացիկ ստուգումներից վճարովի համակարգում կազմել է 6.44, իսկ անվճարում` 7.82 միավոր:

«Հայոց լեզու և գրականություն» մասնագիտության I-IV կուրսերում ընթացիկ քննություններից և ստուգումներից միջին գնահատականը կազմել է համապատասխանաբար 2.16 վճարովի  և  2.88 անվճար համակարգում, իսկ ընթացիկ ստուգումներից վճարովի համակարգում կազմել է 6.13, իսկ անվճարում` 7.71 միավոր:

«Տարրական մանկավարժություն և մեթոդիկա» 1-ին կուրսում ընթացիկ քննություններից և ստուգումներից միջին գնահատականը կազմել է համապատասխանաբար 2.50 վճարովի  և  3.25 անվճար համակարգում, իսկ ընթացիկ ստուգումներից վճարովի համակարգում կազմել է 6.41, իսկ անվճարում` 8.50 միավոր:

«Հոգեբանություն» մասնագիտության 2-րդ կուրսում ընթացիկ քննություններից և ստուգումներից միջին գնահատականը կազմել է համապատասխանաբար 2.48 և 6.21 միավոր:

«Մանկավարժություն և հոգեբանություն» մասնագիտության 3-րդ և 4-րդ կուրսերում ընթացիկ քննություններից և ստուգումներից միջին գնահատականը կազմել է համապատասխանաբար 2.94 վճարովի  և  3.70 անվճար համակարգում, իսկ ընթացիկ ստուգումներից վճարովի համակարգում կազմել է 7.86, իսկ անվճարում` 8.94 միավոր:

«Օտար լեզու և գրականություն» մասնագիտության 1-ին կուրսում ընթացիկ քննություններից միջին գնահատականը կազմել է համապատասխանաբար 2.17 միավոր վճարովի  և  3.04 անվճար համակարգում:

«Անգլերեն լեզու և գրականություն» մասնագիտության 2-րդ, 3-րդ և 4-րդ կուրսերում ընթացիկ քննություններից և ստուգումներից միջին գնահատականը կազմել է համապատասխանաբար 2.57 վճարովի  և  3.61 անվճար համակարգում, իսկ ընթացիկ ստուգումներից վճարովի համակարգում կազմել է 6.24, իսկ անվճարում` 8.88 միավոր:

«Ֆրանսերեն լեզու և գրականություն» մասնագիտության 2-րդ, 3-րդ և 4-րդ կուրսերում ընթացիկ քննություններից և ստուգումներից միջին գնահատականը կազմել է համապատասխանաբար 2.17 վճարովի  և  3.31 անվճար համակարգում, իսկ ընթացիկ ստուգումներից վճարովի համակարգում կազմել է 6.15, իսկ անվճարում` 8.23 միավոր:

2016-2017 ուստարվա առաջին քննաշրջանի արդյունքների համաձայն` ֆակուլտետի   միջին գնահատականը  կազմել է համապատասխանաբար 2.43 վճարովի  և  3.26 անվճար համակարգում, իսկ ընթացիկ ստուգումներից վճարովի համակարգում կազմել է 6.41, իսկ անվճարում` 8.12 միավոր:

Որոշվեց 2016-2017 ուստարվա երկրորդ կիսամյակի առաջին ընթացիկ քննությունների և ընթացիկ ստուգումների արդյունքները համարել բավարար:

 Երկրորդ հարցի վերաբերյալ զեկուցողը ներկայացրեց ավարտական աշխատանքների կատարման ընթացքը և նախապաշտպանությունների արդյունքները: Մասնավորապես նշվեց, որ ինչ-ինչ բացառություններով ավարտական աշխատանքների կատարման ընթացքը բավարար է: Անհրաժեշտ է հատուկ ուշադրություն դարձնել այն ուսանողներին, ովքեր դեռևս բավարար աշխատանք չեն կատարել, հանդիպել նրանց գիտական ղեկավարների հետ, հարկ եղած դեպքում այդ գործում ներգրավել ամբիոնի այլ դասախոսների:

Որոշվեց 2016-17 ուստարվա ավարտական աշխատանքների նախապաշտպանությունը համարել  բավարար:

Երրորդ հարցի վերաբերյալ Վ.Ավագյանը ներկայացրեց Հայոց լեզվի և գրականության ամբիոնի ասիստենտ, բ.գ.թ. Վահան Արշակի Աղաբաբյանի` դոցենտի գիտական կոչում ստանալու համար սահմանված գործընթացին մասնակցելուն երաշխավորելու հարցը: Վ. Ավագյանը հայտնեց, որ հայցողի գիտամանկավարժական գործունեության տվյալները լիովին համապատասխանում են ՀՀ կառավարության 2001թ. հուլիսի 9-ի «Հայաստանի Հանրապետությունում գիտամանկավարժական կադրերին պրոֆեսորի և դոցենտի գիտական կոչումներ շնորհելու մասին» բաժնի «Բ» ենթակետի, ինչպես նաև այդ հարցում նորմատիվային այլ փաստաթղթերի պահանջներին: Նա երաշխավորվում է մասնակցելու դոցենտի գիտական կոչում ստանալու համար սահմանված գործընթացին: Ամբիոնը դիմում է ԵՊՀ Իջևանի մասնաճյուղի հումանիտար գիտությունների ֆակուլտետի գիտական խորհրդին` հաստատելու ամբիոնի նիստի որոշումը: Վ.Ավագյանը ծանոթացրեց հայցողի անձնական գործի նյութերին` նշելով հետևյալը.  «ԵՊՀ  Իջևանի մասնաճյուղի հումանիտար գիտությունների ֆակուլտետի հայոց լեզվի և գրականության ամբիոնի ասիստենտ, բ.գ.թ. Վահան Արշակի Աղաբաբյանը ԵՊՀ Իջևանի մասնաճյուղում վեց տարի անընդմեջ իրականացնում է մասնագիտությանը համապատասխան գիտամանկավարժական գործունեություն: Նա մեծ հաջողությամբ դասավանդում է մասնաճյուղում:

Վահան Արշակի Աղաբաբյանը թեկնածուական ատենախոսությունը պաշտպանել է 2013թ.: Վերջին տարիներին նա հրատարակել է 1 մենագրություն, 1 ուսումնամեթոդական աշխատանք, 1 մեթոդական ձեռնարկ և 14 գիտական հոդված:

Նա արհեստավարժ դասախոս է, ունի գիտամանկավարժական և ուսումնամեթոդական աշխատանքների մեծ փորձ, հմուտ և գործիմաց է, կարողանում է հետաքրքրություն առաջացնել դասավանդվող նյութի նկատմամբ: Վահան Արշակի Աղաբաբյանի` դասավանդման որակի և արդյունավետության վերաբերյալ ուսանողական հարցումների վերջին հինգ տարիների միջին արդյունքը կազմում է 4,77 բալ:

Այդ ամենից ելնելով` Վ.Ավագյանը նշեց, որ բ.գ.թ., ասիստենտ Վ.Աղաբաբյանը լիովին արժանի է դոցենտի գիտական կոչման ու առաջարկեց հաստատել Հայոց լեզվի և գրականության ամբիոնի նիստի որոշումը և նրան երաշխավորել մասնակցելու դոցենտի գիտական կոչում ստանալու համար սահմանված գործընթացին:

Որոշվեց.

ա/ Հաստատել Հայոց լեզվի և գրականության ամբիոնի նիստի որոշումը և ԵՊՀ Իջևանի մասնաճյուղի հումանիտար գիտությունների ֆակուլտետի հայոց լեզվի և գրականության ամբիոնի ասիստենտ, բ.գ.թ. Վահան Արշակի Աղաբաբյանին երաշխավորել մասնակցելու դոցենտի գիտական կոչում ստանալու համար սահմանված գործընթացին:

բ/ Դիմել ԵՊՀ Իջևանի մասնաճյուղի գիտական խորհրդին` միջնորդել ԵՊՀ գիտխորհրդի առջև` բ.գ.թ. Վահան Արշակի Աղաբաբյանին  շնորհելու դոցենտի գիտական կոչում:      

2017թ. մայիսի 5-ին ԵՊՀ Իջևանի մասնաճյուղում կայացավ հայ ժողովրդական բանահյուսությանն ու բարբառագիտությանը նվիրված` «Մեր տարածաշրջանի բառուբանը» խորագրով միջոցառումը, որը կազմակերպվել էր Հայոց լեզվի և գրականության ամբիոնի կողմից:

Ներկա էին ԵՊՀ ԻՄ-ի վարչական և պրոֆեսորադասախոսական անձնակազմի ներկայացուցիչներ, Հումանիտար գիտությունների ֆակուլտետի տարբեր մասնագիտությունների ուսանողներ և հյուրեր:

Բուհում ձևավորված գեղեցիկ ավանդույթի համաձայն` «Հայ ժողովրդական բանահյուսություն» դասընթացի շրջանակներում ամեն տարի ուսանողներն իրականացնում են բանահավաքչական աշխատանք. տարբեր ասացողներից (գլխավորապես իրենց տատիկ-պապիկներից) գրի են առնում իրենց տարածաշրջանին, հայրենի բնաշխարհին, գյուղին առնչվող հետաքրքիր ավանդազրույցներ, լեգենդներ, ավանդություններ,  օրհնանքներ, անեծքներ և ներկայացնում հանրությանը:

Միջոցառումը նախաձեռնող, Հայոց լեզվի և գրականության ամբիոնի վարիչ, բ.գ.թ., դոցենտ Վաչագան Ավագյանի խոսքով` իրենց նպատակն է ոչ միայն վերհանել, մոռացության մշուշից փրկել Տավուշի տարածաշրջանին վերաբերող բանահյուսական գողտրիկ պատառիկներ, այլև նպաստել մարզում բանահավաքչական գործունեության ծավալմանը:

«Մեր տարածաշրջանի բառուբանը» խորագրով միջոցառման ընթացքում «Հայոց լեզու և գրականություն» մասնագիտության առաջին կուրսի ուսանողները ներկայացրին Տավուշի մարզի տարբեր շրջանների (Այգեհովտի, Գետահովտի, Իջևանի, Հովքի և այլն) վերաբերյալ իրենց հավաքած բանահյուսական նյութերը:

Ուսանողները նյութերը մատուցելիս նախ ներկայացրին ասացողներին (Սիրանուշ Ղազարյան (Ամայ), Մաստեր Սարգսյան (Փչան Մաստեր), Ռիմա Ծուղունյան, Արսեն Ճաղարյան, Նունե Ճաղարյան, Խանում Արզրումանյան), տվեցին նրանց մասին կենսագրական անհրաժեշտ տվյալներ:

Բարբառային արտասանական հնչերանգը, բառաշերտը բնօրինակին հարազատ պահելու համար առանձին դեպքերում հնչեցվեցին խաղիկներ ասացողների կատարմամբ:

Ներկայացվեցին բանահյուսական տարբեր ժանրերի ստեղծագործություններ` խաղիկներ, ժողովրդական իմաստություններ, առածներ, ասացվածքներ, օրհնանքներ և անեծքներ, չարախափան ծիսակատարությունների վերաբերյալ նյութեր, հանելուկներ, երգիծապատումներ, որոնց շուրջ ծավալվեց աշխույժ ու հետաքրքիր քննարկում` բոլոր ներկաների մասնակցությամբ:

Միջոցառումը եզրափակվեց մասնաճյուղի տնօրեն Ս.Առաքելյանի ելույթով, ով շնորհակալություն հայտնեց կազմակերպված գեղեցիկ միջոցառման համար, ինքն էլ այն համալրեց տարածաշրջանին բնորոշ  ժողովրդական հետաքրքիր զրույցներով ու ավանդություններով, ընդգծեց նման միջոցառումների կարևորությունը ժողովրդական սովորույթների պահպանման, ազգային դաստիարակության տեսանկյունից, կոչ արեց պահպանել ու շարունակել լավագույն ավանդույթները:  

Մեջբերենք ուսանողների գրի առած ժողովրդական գեղեցիկ պատառիկներից մի քանիսը.

Խաղիկներ

Ասացող` Ծուղունյան Ռիմա

Գրի առնող`Բաղիյան Արմիդա

Տավուշի մարզ, գ. Հովք

***

Գյուլում, գյուլում գյուլչչաք,

Ես, տյու մտնենք մի փչակ,

Մինչև լյուս քչփչանք,

Լյուսին նհետ տյուս կկյանք:

***

Նա՜ն աղջիկ, ջա՜ն աղջիկ,

Մուշտարիքդ կյան աղջիկ,

Ճմփին ուրյոտ տան, աղջիկ:

 ***

Քաչալ, քաչալ քշմաչի,

Քաչալն ուտի շան կշի,

Օխտը րաբա հյուն պիրեք,

Մեր քաչալին տուն պիրեք:

Առած-ասացվածքներ

Ասացող` Սիրանուշ Ղազարյան (Ամայ)

Գրի առնող`Աստղիկ Ղազարյան

Տավուշի մարզ, գ. Գետահովիտ

• Րեխեն ազիզ ա, թարբիաթը րեխիցը ազիզ ա:
• Աբրուշումա տիկինը պրթատիկնի ղաքին ղրավաշ ա:
• Իշին պոզեր չի տյուս էկավ, ասեց տյառ կոդուխ եմ:
• Շունը շանիցն ա, կաշին կղանիցն ա:
• Թուքը`թքողին, մուրը` մրողին, ո՞վ կթքի իրա ծնողին:
• Սևին սապունն ինչ կանի, խևին` խրատը:
• Օրեն վարանք ա, տարեն մխկիթ:
• Աստվածը խառատ չի, իրար քցող ա:
• Ճումբն ըլել ա սարի կլյուխ, լյաց ա լըմ:
• Կորեն ուրան չնաղան տյուս ա եկալ, ուրան չնաղեն հավան չի:
• _Տնա’զ, տնա’զ, ու՞ր ես քյըմ: 
  _Տնազ անիլ…

• Քարի պյուճուրը չի մեծանըմ, իսանի պյուճուրը մեծանըմ ա:
• Ինքը մարդանման չի, խոսքը մարդասպան ա:
• Պերանի տյուս էկածը իրանից մեծ ա:
• Հաթամը խաբվըմ ա, պտուղը ուտըմ ա:
• Ծյուածի հավը կչկչան ա:
• Չուտողի մալը ուտողին հալալ ա:
• Կակող խաչին տևերը տրոր են տալիս:
• Անճարն ա կերել թանն ու պյանջարը:
• Թյուլեն դյամակըմ են խրատըմ: