2015թ. հունվարի 24-ին ԵՊՀ Իջևանի մասնաճյուղում տեղի ունեցավ Հումանիտար գիտությունների ֆակուլտետի խորհրդի ընդլայնված նիստ` ֆակուլտետի դեկան, պատմ. գիտ. թեկնածու, դոցենտ Վ.Ալեքսանյանի նախագահությամբ:
Ֆակուլտետի խորհրդի նիստին մասնակցում էին մասնաճյուղի տնօրեն Ս.Առաքելյանը, խորհրդի մյուս անդամները, ֆակուլտետի վարչական և պրոֆեսորադասախոսական անձնակազմի ներկայացուցիչները, հրավիրված էին Ուսումնամեթոդական վարչության պետ Ա.Դավթյանը, գիտքարտուղար Մ.Աթոյանը:
Նիստի ընթացքում քննարկվեցին օրակարգով նախատեսված հետևյալ հարցերը.
1. Հումանիտար գիտությունների Ֆակուլտետի դեկանի` 2014թ. գործունեության հաշվետվություն (զեկուցող` Վ.Ալեքսանյան),
2. 2014-2015 ուստարվա առաջին քննաշրջանի ամփոփում (զեկ.` Վ.Ալեքսանյան),
3. 2014-2015 ուստարվա երկրորդ կիսամյակի նախապատրաստական աշխատանքների վիճակը (զեկ.` Վ.Ալեքսանյան):
Մասնավորապես նշվեց, որ Հումանիտար գիտությունների ֆակուլտետում բակալավրիական կրթություն է իրականացվում «Պատմություն», «Հայոց լեզու և գրականություն», «Հոգեբանություն և մանկավարժություն», «Ֆրանսերեն լեզու և գրականություն», «Անգլերեն լեզու և գրականություն» մասնագիտություններով:
Ֆակուլտետում առկա են մասնաճյուղի բոլոր ֆակուլտետներին սպասարկող չորս ամբիոններ` Հայոց պատմության և հասարակագիտության, Հայոց լեզվի և գրականության, Հոգեբանության և մանկավարժության, Օտար լեզուների:
Ներկայումս ֆակուլտետում սովորում է 268 ուսանող, որոնցից 60-ը պետպատվերով, 208-ը՝ վճարովի:
Բուհական համակարգում կատարվող գործընթացները, փոփոխություններն ու նորամուծությունները իրենց արտացոլումն են գտել նաև Հումանիտար գիտությունների ֆակուլտետում ուսուցանվող մասնագիտություններում:
Իրականացվում են գործընթացներ, որոնք հետապնդում են կրթության որակի բարձրացման նպատակ: Առաջին հերթին հարկ է նշել ֆակուլտետում գործող բաց, հրապարակային գործելակերպը: Դեկանատի աշխատանքները կազմակերպված են այնպես, որ ուսանողների վերաբերյալ հրապարակման ենթակա տվյալները, մասնավորապես ակադեմիական առաջադիմությունը, լինի մատչելի և հասանելի ոչ միայն ուսանողների, այլև ողջ հանրության համար:
Քննաշրջանի ընթացքում յուրաքանչյուր օրվա արդյունքները հրապարակվում են մասնաճյուղի կայքում և փակցվում ֆակուլտետի հայտարարությունների տախտակին:
Վերահսկման այս համակարգի ներդրումը ակնառու դրական է անդրադարձել ուսման առաջադիմության և կրթության որակի վրա: Ավելին՝ այն լուրջ լծակ է կոռուպցիոն դրսևորումները կանխելու համար:
Ֆակուլտետում թափանցիկ են իրականացվում նաև յուրաքանչյուր կիսամյակ կրթաթոշակների նշանակման և տարին մեկ անգամ իրականացվող փոխատեղման գործընթացները: Հատկանշական է, որ այս գործընթացներում լուրջ մասնակցություն են ունենում ուսանողները` որպես գլխավոր շահառու:
Ֆակուլտետում ներդրված է ուսանողների հաճախումների համակարգչային ամփոփման ծրագիր, որը հնարավորություն է տալիս ամեն ամիս կանոնավոր ամփոփել ուսանողների հաճախումները և գործող կարգապահական կանոնակարգի համաձայն ձեռնարկել համապատասխան քայլեր (դիտողություն, գրավոր նկատողություն և այլն):
Անառարկելի է, որ ուսանողների կարգապահության, հաճախումների և առաջադիմության միջև գոյություն ունի ուղիղ համեմատական կապ: Գործադրում ենք տարբեր միջոցներ կարգապահությունը բարձրացնելու ուղղությամբ: Կիրառվող մանկավարժական մեթոդների տիրույթը բավականին մեծ է՝ բացատրական աշխատանքից մինչև խիստ նկատողություն:
Այս միջոցների կիրառումը ակնհայտ դրական է անդրադարձել ուսանողների կարգապահության և ակտիվության վրա:
Ֆակուլտետի ուսումնական գործընթացի արդյունավետ կազմակերպման և ուսանողների կարգապահությունը բարձրացնելուն ծառայող կարևոր օղակներից է ուսումնական խորհրդատուի ինստիտուտը:
Ֆակուլտետում իրականացվում են Մասնագիտական կրթության որակի ապահովման բաժնի պահանջները, դրանք ժամանակին ներդրվում են ուսումնական գործընթացում և միտված են կրթության որակի բարձրացմանը:
Հիմնական աշխատողի կարգավիճակ ունեցող դասախոսները տարեցտարի նկատելի, թեև դանդաղ, առաջընթաց են արձանագրում գիտական և հետազոտական գործունեության ասպարեզում: Վկայությունը աճող գիտական հոդվածների և այլ հրապարակումների թիվը, ինչպես նաև գիտական աստիճանների ձեռքբերումն է: Սա նշանակում է, որ ուշադրություն է դարձվում գիտական մակարդակի բարձրացմանը:
Կրթության որակի խնդիրները հասկանալու և լուծելու նպատակով ավելի կանոնավոր են իրականացվում դասալսումներ, կազմակերպվում բաց դասեր:
Ֆակուլտետը պարբերաբար համալրվում է տեխնիկական միջոցներով հագեցած լսարաններով, կաբինետներով, և օրեցօր ավելանում է տեխնիկական միջոցների կիրառմամբ դասերը վարող դասախոսների թիվը:
Ընդգծվեց նաև ուսանողության շրջանում պարբերաբար իրականացվող հարցումների կարևորությունը:
Սա բացասականը վերհանելու, վերացնելու, դրականն ու առաջադիմականը խթանելու լուրջ գործիք է:
Մատնանշվեցին ուսումնական գործընթացի որակի վրա ազդող մի շարք օբյեկտիվ և սուբյեկտիվ գործոններ:
Ամբիոնային գործունեություն: 2014թ. վերանայվել են ամբիոնների ծրագրերի կառուցվածքը, դասընթացների բովանդակությունը, ուսումնառության արդյունքների գնահատման չափանիշները:
Ստեղծվել են դասընթացների տարողունակ փաթեթներ՝ պորտֆոլիոներ, որոնք պլանավորված և կանխատեսելի են դարձնում ողջ դասընթացը, նպաստում որակի բարձրացմանը: Սակայն ամբիոնային աշխատանքներում դեռևս կան էական բացեր, մասնավորապես` կանոնավոր գիտաժողովների և գիտական նստաշրջանների կազմակերպման պրակտիկայի բացակայությունը:
Դեռևս ամբիոնային աշխատանքների կազմակերպումը այն մակարդակի վրա չէ, որ յուրաքանչյուր տարի հստակ պլանավորվեն և իրականացվեն տարամասշտաբ գիտաժողովներ, սեմինարներ, ֆորումներ և այլն: Մեզ համար աննպաստ է այն հանգամանքը, որ մեր հիմնական դասախոսները ընդգրկված չեն պետական կամ ոչ պետական գիտական ծրագրերում:
Բավարար չէ մեր ամբիոնների հրատարակած գիտական մենագրությունների թիվը:
– Հայոց Պատմության և հասարակագիտության ամբիոնն ունի 17 աշխատակից, որոնցից 2-ը` գիտությունների դոկտոր, 7-ը` գիտությունների թեկնածու: 2014թ. ընթացքում ամբիոնը հրատարակել է 1 մենագրություն, 1 ուսումնամեթոդական ձեռնարկ, 5 գիտական հոդված:
Ամբիոնի դասախոսները կազմել են 2014-2015 ուստարվա առաջին կիսամյակում դասավանդվող դասընթացների 13 պորտֆոլիո: 2014թ. մարտին ամբիոնը կազմակերպել է ամբիոնի վարիչ պ.գ.դ., պրոֆեսոր Ռ.Նահապետյանի գրքերի շնորհանդեսը:
– Հայոց լեզվի և գրականության ամբիոնն ունի 13 աշխատակից, որոնցից 10-ը` գիտությունների թեկնածու:
Ամբիոնի դասախոսները 2014թ. հրատարակել են 1 մենագրություն, 4 մեթոդական ձեռնարկ, 13 գիտական հոդված:
Կազմել են մասնագիտական դասընթացների 12 պորտֆոլիո:
Հաշվետու ժամանակաշրջանում ամբիոնի դասախոսները նախաձեռնել և իրականացրել են բազմաթիվ գիտաուսումնական միջոցառումներ.
– 2014թ. փետրվար, Հ.Սահյանի ծննդյան 100-ամյակին նվիրված գրական-գեղարվեստական միջոցառում (բ.գ.թ. Ա.Սարհատյան):
– 2014թ. մայիս, «Ոսկեդարյան լեզուն հայոց» խորագրով գրական-գեղարվեստական միջոցառում (բ.գ.թ. Լ.Թումանյան):
– 2014թ. մայիս, Գրական-երաժշտական ցերեկույթ` նվիրված բանաստեղծուհի Մետաքսեին (բ.գ.թ. Ն.Դավթյան):
– 2014թ. սեպտեմբեր, Հ.Սահյանի 100-ամյակին նվիրված գրական միջոցառում (բ.գ.թ. Խ.Վարդանյան):
– 2014թ. հոկտեմբեր, Սուրբ թարգմանչաց տոնին նվիրված միջոցառում (բ.գ.թ. Լ.Թումանյան):
– 2014թ. նոյեմբեր, Պ.Սևակի ծննդյան 90-ամյակին նվիրված գրական-գեղարվեստական միջոցառում (բ. գ.թ. Խ.Վարդանյան):
– 2014թ. նոյեմբեր, Հ.Շիրազի ծննդյան 100-ամյակին նվիրված գրական-երաժշտական ցերեկույթ (բ.գ.թ. Ա.Սարհատյան):
– 2014թ. դեկտեմբեր, Պ.Սևակի ծննդյան 90-ամյակին նվիրված գրական-երաժշտական ցերեկույթ (բ.գ.թ. Ն.Դավթյան):
2014թ. ապրիլի 25-ին ամբիոնը կազմակերպեց Հայ գիտական բարբառագիտության 100-ամյակին նվիրված հանրապետական գիտաժողով, որին մասնակցեցին մի քանի տասնյակ գիտնականներ:
Ամբիոնի գործերի կազմակերպման հարցում նկատելի է ամբիոնի վարիչ բ.գ.թ., դոցենտ Վաչագան Ավագյանի հետևողականությունը և պատասխանատվությունը:
– Մանկավարժության և հոգեբանության ամբիոնն ունի 13 աշխատակից, որոնցից 7-ը` գիտությունների թեկնածու: 2014թ. հրատարակել են 1 մենագրություն, 2 ուսումնամեթոդական ձեռնարկ, 23 գիտական հոդված, կազմել են 9 պորտֆոլիո:
Ի տարբերություն այլ ամբիոնների` այս ամբիոնը չունի գիտական աստիճան ունեցող տեղացի հիմնական աշխատող դասախոս: Նման կարևոր մասնագիտություն ունենալ և սպասարկող ամբիոնում չունենալ գիտական աստիճան ունեցող հիմնական կադրեր՝ լուրջ թերություն կարելի է համարել:
Ամբիոնի աշխատանքները, սակայն, լավատեսական հույսեր են ներշնչում՝ պայմանավորված ամբիոնի վարիչ Վաչիկ Բրուտյանի նվիրված, ջանադիր և կոմպետենտ աշխատանքով:
Հենց նրա ջանքերով վերջերս նկատելի աշխուժացել են միջմասնագիտական և միջբուհական կապերը: Այս հանգամանքը խթան է հանդիսանում ուսանողների ավելի մոտիվացված լինելու համար և թարմություն է հաղորդում աշխատանքներին:
Ամբիոնի վարիչի նախաձեռնությամբ «Մանկավարժություն և հոգեբանություն» մանագիտության ուսանողները 2014թ. ապրիլին մեկնեցին Գյումրի և մասնակցեցին տեղի մանկավարժական ինստիտուտում կազմակերպված միջբուհական համագործակցության շրջանակներում կազմակերպված միջոցառմանը:
2014թ. հոկտեմբերին նույն ուսանողները Վանաձորում մասնակցեցին Սոցիալական մանկավարժի միջազգային օրվան նվիրված միջբուհական միջոցառմանը: Երկու դեպքում էլ ուսանողները վերադարձել են շնորհակալագրերով:
Օտար լեզուների ամբիոնն ունի 28 աշխատակից, որոնցից 4-ը՝ գիտությունների թեկնածու: Ամբիոնի աշխատակիցները 2014թ. հրատարակել են 3 ուսումնամեթոդական ձեռնարկ, 8 գիտական հոդված, կազմել են 27 պորտֆոլիո:
Չափազանց կարևոր է օտար լեզուների արդյունավետ դասավանդման նշանակությունը բարձրակարգ գիտամանկավարժական կադրեր պատրաստելու գործում: Այսօր օտար լեզուների ուսուցման մեջ առավել զգալի է տեխնիկական միջոցների դերը:
Այդ խնդիրների լուծման համար ներգրավվել են միջազգային կազմակերպությունների աշխատակիցներ: Ամբիոնին կից գործում է Անգլերենի ուսուցման ռեսուրս կենտրոնը, որը բացվել է Խաղաղության կորպուսի կամավորի ջանքերով: Այն ունի անհրաժեշտ տեխնիկա և գույք:
Ֆրանսիական «AYO» կազմակերպության միջոցով ձևավորվել է Ֆրանսերեն լեզվի լսարան՝ հագեցած անհրաժեշտ տեխնիկայով և գույքով: Լսարանը նպաստում է ուսանողների մասնագիտական հմտությունների զարգացմանը:
Այնտեղ իրականացվում են բաց դասեր, կոնֆերանսներ, տարբեր տեսակի միջոցառումներ:
Ամբիոնի դասխոսները կազմակերպել են հետևյալ միջոցառումները.
– 2014թ. ապրիլ, Հայոց մեծ եղեռնի 99-րդ տարելիցին նվիրված միջոցառում` ֆրանսերեն լեզվով (Մ. Մանուչարյան),
– 2014թ. մայիս, Ռուսաց լեզվին նվիրված գրական-երաժշտական ցերեկույթ (Ս.Եղիազարյան),
– 2014թ. սեպտեմբեր, «Լեզվի իմացության սահմաններն են որոշում մեր աշխարհի սահմանները» խորագրով ցերեկույթ (Շ. Գրիգորյան),
– 2014թ. դեկտեմբեր, Անգլերենի բաց դաս` նվիրված Վ.Շեքսպիրի ծննդյան 450-ամյակին (Է. Թեմրազյան):
Բուհերում այսօր մեծ դեր է վերապահված ուսանողական ինքնակառավարման մարմիններին, որոնք կոչված են լիարժեք դարձնելու ուսումնառությունը, նպաստելու անհրաժեշտ և խորը գիտելիքների ձեռքբերմանը, ինչպես նաև հարստացնելու ուսանողների առօրյան:
Ֆակուլտետում գործող ՈՒԽ-ն և ՈՒԳԸ-ն, հաճախակի կազմակերպում են գիտական միջոցառումներ, ինտելեկտուալ խաղեր, նշանավոր մարդկանց նվիրված հոբելյանական միջոցառումներ: 2014թ. նոյեմբերին կազմակերպված մասնաճյուղի ինտելեկտուլ խաղում հաղթեց «Անգլերեն լեզու և գրականություն» մասնագիտության թիմը:
Այս ամենը միտված է ուսանողակենտրոն միջավայրի ձևավորմանը և թելադրված է կրթության որակի բարձրացման նպատակներից:
Հումանիտար գիտությունների ֆակուլտետի աշխատանքները կատարվում են պատասխանատու աշխատակիցների մասնակցությամբ` սերտ համագործակցելով մասնաճյուղի մյուս բոլոր ստորաբաժանումների հետ:
Վերջում ծավալվեց քննարկում, որի ընթացքում մասնաճյուղի տնօրեն Ս.Առաքելյանը և Հումանիտար գիտությունների ֆակուլտետի դեկան Վ.Ալեքսանյանը պատասխանեցին ներկաների ուղղած հարցերին:
