2017թ. հունվարի 26-ին ԵՊՀ Իջևանի մասնաճյուղում կայացավ Դասավանդման առաջավոր փորձի փոխանցման և երիտասարդ դասախոսների աջակցման կենտրոնի կազմակերպած՝ «Դասախոսի իմիջը» թեմայով դաս-քննարկումը, որը վարեց Հայոց լեզվի և գրականության ամբիոնի դոցենտ, բ.գ.թ., մասնագիտության կրթական ծրագրի պատասխանատու Ա. Ա. Սարհատյանը:
«Տարողունակ ու բազմիմաստ մի հասկացություն է «Իմիջը»`անգլերեն բառ, որ նշանակում է կերպար: Որտեղի՞ց, ե՞րբ և ինչի՞ց է սկսվում ու ձևավորվում դասախոսի իմիջը… Առաջին անգամ սրբազան երկյուղածությամբ լսարան մտնելու՞ց, առաջին ժպիտի՞ց՝ ուսանողին ուղղված, առաջին դասախոսությունի՞ց…
Իմիջը մարդու կերպարն է, որ ձևավորվում է ուրիշի աչքերով, – ընդգծեց տիկին Սարհատյանը, – դա մարդու այցեքարտն է, պատկերացումը, որ ընկալվում է շրջապատի կողմից և նշանակալիորեն տարբերվում է նրա իրական անձնային որակից: Այլ խոսքով՝ իմիջը մարդու մասին պատկերացումն է: Ընդհանուր առմամբ այն «կիսաճշմարտություն» է: Իմիջն ստեղծվում է այն ժամանակ, երբ ստանում է հասարակական հնչեղություն, երբ կան սուբյեկտն ընկալողներ»:
Դասի ընթացքում Ա.Սարհատյանը ներկայացրեց ժամանակակից գիտության մեջ տարբերակվող իմիջի հետևյալ տեսակները՝ հայելային իմիջ (այն, որ ունենք ինքներս մեր մասին), հոսող բնորոշ իմիջ` (որն ունի կողքից նայողը), ցանկալի արտացոլում (այն, ինչին ձգտում ենք), բացասական իմիջ (որն ընդդիմադիրների, մրցակիցների կողմից գիտակցաբար է ձևավորվում, այլ ոչ թե ինքնաբերաբար):
Շեշտվեց, որ իմիջը դասակարգվում է սոցիալական միջավայրի այն տեսակներով, որոնցում նա գործում է, ներկայացվեցին նրա ձևավորման հիմքերը:
Մասնավորապես նշվեց, որ մարդու արտաքին տեսքը կարևոր դեր է կատարում նրա իմիջի ձևավորման գործում: Պատահական չէ ասված, որ մարդուն դիմավորում են հագուստով, բայց ճանապարհում են խելքով: Հագուստը ուղղակիորեն իմիջ ձևավորող առաջին տեղեկատվությունն է, որ տեղեկացնում է մարդու մասնագիտական որակների, տնտեսական հնարավորությունների, գեղագիտական ճաշակի, սոցիալական որոշակի խմբի պատկանելության և այլնի մասին: Սակայն հարկ է հիշել, որ հագուստի ազդեցությունը տևում է այնքան ժամանակ, քանի դեռ նա չի սկսել խոսել:
Քիչ դեր չեն կատարում դեմքի արտահայտությունը, ժպիտը, բարյացակամությունը:
Առանձնապես կարևորվեց լեզվախոսքային իմիջը, որի մեջ մտնում են ձայնը, տոնայնությունը, ելևէջումները, բառապաշարը, խոսքի արտահայտչականությունն ու պատկերավորությունը, հումորի զգացումը և այլն: Այդ առիթով վկայակոչվեց Սոկրատեսի «Խոսի՛ր, որ ճանաչեմ քեզ» հայտնի արտահայտությունը:
Հմուտ մանկավարժը նշեց, որ դասախոսի կերպարը ձևավորվում է նաև ուսանողների հետ անմիջական շփման ընթացքում, երբ գերխնդիր է դառնում սովորեցնելը, ստուգելն ու պահանջելը:
Առանձնացվեցին դասախոսին բնութագրող հետևյալ հատկանիշները` դասավանդվող առարկայի գերազանց իմացությունը, գիտական պատրաստվածությունը, կրթվածությունը, առարկայի մեթոդաբանությունը, դասավանդման արվեստը, անձնական մանկավարժական տաղանդը, ստեղծագործ միտքը, մանկավարժական տակտն ու վարվելակերպի էթիկան:
Հատուկ ընդգծվեցին և դասախոսի «բարոյական» հատկությունները` անկողմնակալությունը, արդարամտությունը, ուսանողների հանդեպ իսկական սերը, նրբազգացությունը, ինքնակատարելագործման շարունակական մղումը և այլն:
Բ.գ.թ., դոցենտ Ա. Ա. Սարհատյանի վարած «Դասախոսի իմիջը» թեմայով դաս-քննարկումը չափազանց հետաքրքիր էր և ուսանելի, անցավ աշխույժ ու անկաշկանդ մթնոլորտում` ներգրավելով բոլոր ներկաներին` թե՛ երիտասարդ դասախոսներին և թե՛ իր հմուտ գործընկերներին:
