Երևանի պետական համալսարանի Իջևանի մասնաճյուղ

Աշոտ Ներսիսյան – ՀՀ Բյուրո – Կառավարության և Խորհրդային Ռուսաստանի բանակցությունների առաջին փուլը

Աշոտ Ներսիսյան – ՀՀ Բյուրո – Կառավարության և Խորհրդային Ռուսաստանի բանակցությունների առաջին փուլը: – Հոդ­վա­ծում քննա­կան վեր­լու­ծութ­յան են են­թարկ­վում Հա­յաս­տա­նի ա­ռա­ջին Հան­րա­պե­տութ­յան Բ­յու­րո-կա­ռա­վա­րութ­յան Շան­թի գլխա­վո­րած պատ­վի­րա­կութ­յան Խորհր­դա­յին Ռու­սաս­տա­նի բա­նակ­ցութ­յուն­նե­րը Մոսկ­վա­յում, ո­րոնք սկիզբ դրե­ցին Հա­յաս­տա­նի Հան­րա­պե­տութ­յան և Խորհր­դա­յին Ռու­սաս­տա­նի միջև քա­ղա­քա­կան հա­րա­բե­րութ­յուն­նե­րի հաս­տատ­ման: Հե­ղի­նա­կը փոր­ձում է ա­պա­ցու­ցել, որ 1920 թ. հու­նիս- հու­լիս ա­միս­նե­րին դեռևս հստակ չէին Ռու­սաս­տա­նի դիր­քո­րո­շում­նե­րը Ղա­րա­բա­ղի, Զան­գե­զու­րի և Նա­խիջ­ևա­նի, ինչ­պես նաև Արևմտ­յան Հա­յաս­տա­նի տա­րածք­նե­րի պատ­կա­նե­լութ­յան հար­ցում: Մինչև Սև­րի պայ­մա­նա­գի­րը Ռու­սաս­տա­նը վա­րել է խու­սա­նա­վե­լու քա­ղա­քա­կա­նութ­յուն՝ հիշ­յալ տա­րածք­նե­րը Թուր­քիա­յին և Ադր­բե­ջա­նին նվի­րա­բե­րե­լու հար­ցում, իսկ դրա­նից հե­տո կոշ­տաց­րել է իր դիր­քո­րո­շու­մը Հա­յաս­տա­նի նկատ­մամբ, ո­րը չէր հրա­ժար­վում Դաշ­նա­կից­նե­րից: Հայ քա­ղա­քա­կան ղե­կա­վար­ներն ի­րենց հեր­թին չեն ցու­ցա­բե­րել դի­վա­նա­գի­տա­կան ճկու­նութ­յուն և ճիշտ չեն կողմ­նո­րոշ­վել բոլշ­ևիկ­նե­րի և քե­մա­լա­կան­նե­րի դա­շին­քի ձևա­վոր­ման վճռա­կան փու­լում՝ 1920 թ.­հու­նիս – հու­լիս ա­միս­նե­րին:

 

Ашот Нерсисян – Первый этап переговоров Бюро-правительства РА и Со­ветс­кой России. – В статье подвергаются критическому анализу переговоры возг­лав­ляемой Шантом делегации Бюро-правительства Первой республики Армения с Со­ветской Россией в Москве, которые положили начало утверждению по­ли­ти­чес­ких отношений между Республикой Армения и Советской Россией. Автор пы­тает­ся доказать, что в июне-июле 1920 г. позиции России в вопросе принадлежности тер­риторий Карабаха, Зангезура и Нахичевани, а также Западной Армении, еще не бы­ли четкими. До подписания Севрского договора Россия вела политику ма­нев­ри­ро­вания в вопросе дарения упомянутых территорий Турции и Азербайджану, а пос­ле этого ужесточила свои позиции в отношении Армении, которая не от­ка­зы­ва­лась от Союзников. Армянские политические руководители в свою очередь не про­яв­ляли дипломатической гибкости и неправильно сориентировались на ре­шаю­щем этапе формирования союза большевиков с кемалистами–в июне-июле 1920 г.

 

Ashot Nersisyan – The first stage of negotiations of the RA Bureau–government and Soviet Russia. – The article subjects to critical analysis the negotiations of the de­le­-ga­tion headed by Shant of the Bureau–Government of the First Republic of Armenia with Soviet Russia in Moscow, which initiated the establishment of political relations bet­ween the Republic of Armenia and Soviet Russia. The author tries to prove that Rus­sia’s positions on the issue of ownership of territories of Karabakh, Zangezur and Na­khi­che­van, as well as of the Western Armenia were not yet clear in June – July, 1920. Be­fore signing the Treaty of Sevres Russia led policy of maneuvering on the issue of giving the mentioned territories to Turkey and Azerbaijan, and then toughened its positions to­wards Armenia that had not refused its Allies. Armenian political leaders in their turn showed no diplomatic flexibility and took the wrong way at a crucial stage of forming the alliance of the Bolshevik with the Kemalist in June-July 1920.

Էջեր