Նոր տարի, Ամանոր, Կաղանդ, Տարեգլուխ, Ավետիս, Նավասարդ. տոն, որ լի է նոր հույսերով, հավատով ու սպասելիքներով, իղձերով ու նպատակներով, նոր ձեռնարկումներով և իհարկե հրաշքներով…
Ըստ հայկական առասպելաբանության՝ Ամանորն Ամատուրի` բնության, բերք ու բարիքի աստծո կինն էր, Կենաց ծառը, պտղաբերության խորհըրդանիշը:
Տարեմուտի արարողությունները տևում էին 12 օր և սերտորեն կապված էին եկեղեցական ծիսակարգերի հետ:
Հունվարի 1-ը Կաղանդն էր, ծիսակարգի բաղկացուցիչ օրերն են նաև Խթումը, Նավակատիկը, Ճրագալույցը, Ծնունդը, Մկրտությունը, Տնօրհնեքը: Այդ 12 օրերի ընթացքում երկինքն ու երկիրը կարծես կապվում էին միմյանց:
Այդ պատճառով ժողովուրդը հատուկ ծիսակատարություններ է արել` կապված տիեզերական ծառի հետ: Տիեզերական ծառն ուղղահայաց գիծ է` երկրից երկինք, որն արտահայտվում էր գերանի տեսքով: Այն ուղղահայաց դիրքով դնում էին խարույկի մեջ, և յուրաքանչյուր մարդ, տուն մտնելով, մի ճյուղ էր ավելացնում գերանի կողքին` այդպիսով վառ պահելով կրակը մինչև հունվարի 6-ը` Քրիստոսի Ծնունդը:
Տարեմուտի գիշերը նաև գնում էին աղբյուրի ակունքը ու շշնջում երազանք: Քանի որ պասից շրջան էր, և ժողովուրդը պատրաստվում էր Սուրբ Ծննդյան տոնին, Ամանորի առաջին օրերին մատուցվում էին առանց մսի պատրաստված կերակուրներ. տոնական սեղանի անբաժան մասն էին պասուց տոլման, կլոր գաթան, (որը խորհրդանշում է արևը), քառանկյուն փախլավան (որը խորհրդանշում է աշխարհի չորս կողմը կամ խաչը):
Այս Նոր տարին՝ 2016 թվականը, ըստ արևելյան օրացույցի, կարմիր կրակոտ կապիկի տարի է, որն ուժի մեջ է մտնելու 2016թ. փետրվարի 8-ին և տևելու է մինչև 2017թ. հունվարի 27-ը: Հենց այդ օրը, ըստ չինական հորոսկոպի, կանաչ փայտե այծն իր տեղն է զիջելու կրակոտ կապիկին։
Կապիկը խելացի է, հնարամիտ և միևնույն ժամանակ անկանխատեսելի, նա կարող է փոխվել ըստ տրամադրության. լինել բարի, ուրախ, ագրեսիվ, չար։
2016թ. խորհրդանիշը սիրում է շրջագայություններ, սարեր, գեղեցիկ բնություն և նոր տպավորություններ։ Այս տարի նպատակներին հասնելու և երազանքներն իրականացնելու համար անհրաժեշտ է տքնաջան և դժվար աշխատանքի վրա կենտրոնանալ՝ անկախ խնդիրներից և անախորժություններից։
2016 թվականի գլխավոր գույներն են կարմիրը և նարնջագույնը: Հենց այս գույնի քարերը (ռուբին, նռնաքար, սաթ) հաջողություն կբերեն մարդկանց: Կապիկի տարերքներից է նաև մետաղը: Երջանիկ թվերն են 4-ը և 9-ը։ Ծաղիկներն են յասամանը, ոսկեծաղիկը:
Թո՛ղ կարմիր կրակոտ կապիկի տարում անհուն-անհատակ սեր, երջանկություն, առողջություն, համերաշխություն ու բարեկեցություն լինի մեր ընտանիքներում, աշխարհում կայուն խաղաղություն լինի, մեր հոգիներում՝ լույս, ջերմություն ու ներդաշնակություն և անկախ այս տարվան բնորոշ անկանխատեսելի հանգամանքներից՝ սիրենք և բարին կամենանք իրար.
Թե աշխարհում փակ դռներ կան,
թո՛ղ որ բացվեն այս գիշեր,
Ու Նոր տարին նոր խնդությամբ
թո՛ղ ներս մտնի այս գիշեր,
Թե կան դատարկ, համր տներ`
մանկան ճիչով թո՛ղ լցվեն,
Ով փնտրում է սրտանց մեկին`
հանկարծ գտնի այս գիշեր:
Թե կան լացող, տխուր աչքեր,
թո՛ղ ծիծաղեն այս գիշեր,
Կանչող ձեռքերն իրար հասնեն,
հրաշք ապրեն այս գիշեր…