Иджеванский филиал Ереванского государственного университета

Հայոց ցեղասպանության 100-րդ տարելիցին նվիրված կոնֆերանս

2015թ. ապրիլի 23-ին ԵՊՀ Իջևանի մասնաճյուղում տեղի ունեցավ Հայոց ցեղասպանության 100-րդ տարելիցին նվիրված կոնֆերանս, որին հրավիրված էին մասնաճյուղի վարչական և պրոֆեսորադասախոսական անձնակազմի ներկայացուցիչներ, մարզի ռազմական և հոգևոր գործիչներ, ուսանողներ, հյուրեր:

Կոնֆերանսի պատվավոր հյուրն էր Վարուժան Կարապետյանը` Հերոսը:

Բացման խոսքով հանդես եկավ մասնաճյուղի տնօրեն պատմ. գիտ. թեկնածու, դոցենտ Սամվել Առաքելյանը` ողջունելով ներկաներին, Հայոց ցեղասպանության 100-րդ տարելիցի կապակցությամբ կատարելով պատմական համառոտ ակնարկ, մեկնելով ընտրված չորս` «Հիշողություն», «Երախտագիտություն», «Միջազգային պայքար» և «Վերածնունդ» գաղափարների խորհուրդը, ներկայացնելով քննարկվելիք հարցերը:

Հայոց եղեռնի անմեղ զոհերի հոգիների խաղաղության համար աղոթեց, ոգեկոչման խոսք ասաց Հայ Առաքելական Եկեղեցու Իջևանի հոգևոր հովիվ Տեր Սիմեոնը` մասնավորապես նշելով. «Ոչ միայն հիշում ենք, այլև ոգեկոչում, լինում պահանջատեր: Աստված օրհնի բոլորիս, Աստծո հովանավորչությունն ու համերաշխությունը մեր ընտանիքներին և երկրին»:

Ազդեցիկ ելույթով հանդես եկավ Հերոսը` Վարուժան Կարապետյանը` խոսելով Հայոց ցեղասպանության դաժան հետևանքների մասին, ընդգծելով, որ թուրք եղեռնագործները փորձեցին հայ ժողովրդին ոչ միայն ֆիզիկական ջարդի ենթարկել, այլև սպանել նրա ոգին, որը նրանց չհաջողվեց:

Ընդհանուր գծերով ներկայացրեց 20-ական թվականներին ծավալված «Նեմեսիս» գործողության մասին, ապա «Հայաստանի ազատագրության հայ գաղտնի բանակ» (անգլ.՝ Armenian Secret Army for the Liberation of Armenia (ASALA) կազմակերպության հիմնադրման և գործունեության մասին` նշելով, որ եղեռնից մազապուրծ, ճղակոտոր, աշխարհասփյուռ հայերի սրտում արյան մեծ կանչն էր, արյան ցավը, նրանց ճակատին` ստրկության, ամոթի, անպատվության սև մուրը, որից ազատվել էին ուզում:

Հերոսը մատաղ սերնդին պատգամեց հոգու և մարմնի բոլոր բջիջներով, անմնացորդ կերպով սիրել ու պաշտպանել հայրենիքը, նրան ծառայելը համարել մեծագույն պատիվ, երբևէ չկորցնել զգոնությունը, պատգամեց, որ առաջին հերթին պահանջենք ինքներս մեզանից, հետո ուրիշներից, որ այլևս երբևէ դատապարտված չլինենք ցեղասպան լինելու…

Այնուհետև «Ցեղասպանության պատճառները և հետևանքները» թեմայով զեկուցում ներկայացրեց պատմ. գիտ. դոկտոր, պրոֆեսոր Աշոտ Ներսիսյանը` իր դիրքորոշումը տալով սեղմ բանաձևված հիմնադրույթների տեսքով, հետո առանձին-առանձին հիմնավորելով դրանք:

Ապա Հայոց լեզվի և գրականության ամբիոնի դոցենտ, բան. գիտ. թեկնածու Աիդա Սարհատյանը հակիրճ անդրադարձ կատարեց Մ.Գալշոյանի արձակին, որը անմար արձագանքն է եղեռնից մազապուրծ սասունցիների ցավի ու կարոտի. «Հայաթափուր Արևմտյան Հայաստանի բարձրիկ լեռների, նրա Մարութա սարի լանջերին գինաարբ ծաղիկներ են բուրում, բայց ո՞վ է քաղում այդ նուրբ թերթիկներով ծաղիկները, ու՞մ մնացին նրա սարերն ու ձորերը, արտ ու անտառները, երբ հայի աղոթքի վերջին շշունջները մարեցին վանքերի ավերակ խորաններում, և Էրգիրը դարձավ որբ, դարձավ հուշ ու հիշողություն… Հարյուր տարի է անցել, բայց ո՞վ է ասում հարյուր տարի: Եղեռնը երեկ էր, նախորդ օրը, մի շաբաթ առաջ… Եղեռնի ականատեսը, զոհն ու վիշտը կրողը մեր ժողովրդի միայն մի` արևմտյան հատվածը չի եղել: Մեծ ողբերգության ահազարհուր կսկիծն այս և բոլոր հարյուրամյակներում ապրող հայերի բոլոր սերունդներն են ապրելու միշտ…»:

Կոնֆերանսը եզրափակվեց գրական-երաժշտական միջոցառումով, որը կազմակերպել էին մասնաճյուղի «Տավուշ» ռազմահայրենասիրական ակումբի սաները:

Հայոց բանակի կազմավորման 23-րդ տարեդարձին

2015թ. հունվարի 28-ին` Հայոց բանակի կազմավորման 23-րդ տարելիցի կապակցությամբ, ԵՊՀ Իջևանի մասնաճյուղի տնօրեն Սամվել Առաքելյանը հանդիպում ունեցավ Իջևանի վարժարանի և թիվ 3 հանրակրթական դպրոցի մանակավարժական ու վարչական անձնակազմի ներկայացուցիչների, զինղեկների, աշակերտների, Երկրապահ կամավորական միության շարքերում ընդգրկված պատանիների հետ:

Հանդիպմանը մասնակցում էին Իջևանի զորամասի հրամանատար, գնդապետ Վ.Հովսեփյանը, Երկրապահ կամավորականների միության վարչության փոխնախագահ Ղ.Ուլիխանյանը, Տավուշի մարզային խորհրդի նախագահ Ռ.Դավթյանը, Իջևանի զինկոմ, գնդապետ Արթուր Հովակիմյանը և ուրիշներ:

Մասնաճյուղի տնօրենը իր ելույթում նախ շնորհավորեց բոլորին Հայոց բանակի կազմավորման 23-րդ տարեդարձի առթիվ, համառոտ ներկայացրեց բանակի կազմավորման պատմությունը` այդ գործում ընդգծելով նաև երկրապահ-կամավորական ջոկատների դերը:

Տնօրենը մասնավորապես նշեց, որ փոքր ժողովուրդը կարող է մեծ հաջողություն ունենալ, եթե լավ հիմքերի վրա է դրված ռազմահայրենասիրական դաստիարակությունը, շատ կարևոր է ունենալ այն սերունդը, որն իր հայրենիքի իսկական տիրոջ ու պաշտպանի գիտակցությունն ունենա, կարողանա լիարժեք իրականացնել երկրի սահմանների պաշտպանությունը:

Ռազմահայրենասիրական դաստիարակության առումով Ս.Առաքելյանը կարևոր ձեռքբերումներից համարեց 2014թ. փետրվարի 24-ին ԵՊՀ Իջևանի մասնաճյուղում «Տավուշ» ռազմահայրենասիրական ակումբի հիմնադրումը, 2014թ. հոկտեմբերի 7-ին նույն ակումբի անդամներին Երկրապահ կամավորների միության «Երիտասարդ երկրապահ»-ի վկայականների հանձնումը, հիմք ընդունելով ՀՀ կրթության և գիտության ու պաշտպանության նախարարությունների և «Երկրապահ կամավորական միություն» ՀԿ-ի կողմից 2014թ. սեպտեմբերի 9-ին կնքված փոխըմբռնման հուշագիրը` պատանի երկրապահների համար ռազմահայրենասիրական դասընթացների կազմակերպումը:

Ողջույնի և շնորհավորանքի խոսք ասաց Արցախյան պատերազմի մասնակից, ՀՀ բանակի կապիտան, ՀՀ 2-րդ աստիճանի «Մարտական խաչ»-ի շքանաշանակիր, ԵԿՄ անդամ, լրագրող, գրականագետ, ԳԱԱ գրականության ինստիտուտի փոխտնօրեն, բան. գիտ. դոկտոր Վարդան Դևրիկյանը, ով դպրոցին նվիրեց նաև Արցախի ազատամարտի վերաբերյալ իր գրքերից:

ՀՀ զինված ուժերի կազմավորման 23-րդ տարեդարձի, ինչպես նաև մասնագիտական պատրաստության և ռազմահայրենասիրական դաստիարակության գործում զգալի ձեռքբերումների համար մասնաճյուղի տնօրեն Ս.Ա.Առաքելյանը Իջևանի զորամասի հրամանատար, գնդապետ Վ.Հովսեփյանի կողմից պարգևատրվեց պատվոգրով:

Սերժանտական դասընթացներ` պատանի երկրապահների համար

2014թ. դեկտեմբերի 6-ին ԵՊՀ ԻՄ-ի կիրառական արվեստի ֆակուլտետի դահլիճում տեղի ունեցավ հանդիպում, որին ներկա էին մասնաճյուղի «Տավուշ» ռազմահայրենասիրական ակումբի անդամները, ուսանողներ, Երկրապահ կամավորական միության շարքերում ընդգրկված Իջևանի դպրոցների սաներ, զինղեկներ:

Հանդիպմանը մասնակցում էին Երկրապահ կամավորականների միության վարչության փոխնախագահ Ղ.Ուլիխանյանը, Տավուշի մարզային խորհրդի նախագահ Ռ.Դավթյանը, Հայ Առաքելական Եկեղեցու Իջևանի հոգևոր հովիվ Տեր Սիմեոնը, մասնաճյուղի տնօրեն Ս.Առաքելյանը, Իջևանի զորամասի հրամանատար, գնդապետ Վ.Հովսեփյանը, Տավուշի մարզային փրկարարական վարչության պետ Վ.Հովսեփյանը, ՀՀ Տավուշի մարզպետարանի կրթության, մշակույթի և սպորտի վարչության պետ Կ.Նազարյանը:

Հանդիպման նպատակն էր օգնել ուսումնական հաստատություններին՝ պատշաճ մակարդակով իրականացնելու ռազմահայրենասիրական դաստիարակություն, պատանի երկրապահների համար կազմակերպելու սերժանտական դասընթացներ: Նախաձեռնության հիմքը ՀՀ կրթության և գիտության ու պաշտպանության նախարարությունների և «Երկրապահ կամավորական միություն» հասարակական կազմակերպության կողմից 2014 թվականի սեպտեմբերի 9-ին կնքված փոխըմբռնման հուշագիրն էր:

Միջոցառումը բացվեց Տեր Սիմեոնի օրհնանքով: Մասնակիցները հոտնկայս հնչեցրին «Հայր մեր»-ը և ՀՀ օրհներգը` Իջևանի զորամասի նվագախմբի ուղեկցությամբ:

Ողջույնի և շնորհավորանքի խոսք ասացին Ղ. Ուլիխանյանը, Վ. Հովսեփյանը, Ս.Առաքելյանը և ուրիշներ:

Մասնաճյուղի տնօրենը, դիմելով պատանի կամավորներին, նշեց. «Այսօր մեզ համար, շատ կարևոր է ունենալ այն սերունդը, որը կկարողանա լիարժեք իրականացնել մեր սահմանների պաշտպանությունը: Դուք առաջին ծիծեռնակներն եք, որ ոտք եք դնում սերժանտական դասընթացների: Ձեզ համար մեծագույն հպարտություն պետք է լինի սերժանտական կոչում կրելը: Փոքր ժողովուրդը կարող է մեծ հաջողություն ունենալ, եթե լավ հիմքերի վրա է դրված ռազմահայրենասիրական դաստիարակությունը: Սրտանց շնորհավորում եմ ձեզ և շնորհակալություն հայտնում ձեր ծնողներին, ուսուցիչներին` ճիշտ ուղղությամբ դաստիարակելու և ՀՀ պաշտպանության, կրթության և գիտության նախարարություններին, Երկրապահ կամավորական միությանը` նման նախաձեռնության համար»:

Մասնաճյուղում տեղի ունեցավ «Տավուշ» գրքի շնորհանդեսը

2014թ. հոկտեմբերի 11-ին ԵՊՀ Իջևանի մասնաճյուղ այցելեցին ՀՀ ԳԱԱ հնագիտության և ազգագրության ինստիտուտի մի խումբ ներկայացուցիչներ` «Տավուշ» գրքի համահեղինակները` Էթնոսոցիոլոգիայի բաժնի վարիչ, պատմ. գիտ. դոկտոր Լիլյա Վարդանյանը, պատմ. գիտ. դոկտոր, պրոֆեսոր Սամվել Մկրտչյանը, պատմ. գիտ. թեկն., դոցենտ, ավագ գիտաշխատող Միհրան Գալստյանը, պատմ. գիտ. թեկն. Համլետ Սարգսյանը, ավագ գիտաշխատող Թամարա Զաքարյանը և պատմ. գիտ. թեկն., ավագ գիտաշխատող Ռուբեն Օհանջանյանը:

Այցելության նպատակը նոր հրատարակված «Տավուշ: Սոցիալ-մշակութային գործընթացներ» (Ավանդույթ և արդիականություն) գրքի շնորհանդեսն էր:

Աշխատությունը նվիրված է Տավուշի մարզի սոցիալ-մշակութային գործընթացների քննախույզ վերլուծություններին: Այն նախատեսված է էթնոսոցիոլոգների, ազգագրագետների, պատմաբանների, հումանիտար գիտությունների այլ բնագավառների մասնագետների, ուսանողների, ընթերցող հասարակության համար:

«Տավուշ» գրքի շնորհանդեսի ժամանակ ելույթ ունեցան ՀՀ Տավուշի մարզպետարանի կրթության, մշակույթի և սպորտի վարչության պետ Կարեն Նազարյանը, գրքի համահեղինակներ պատմ. գիտ. թեկն. Համլետ Սարգսյանը, պատմ. գիտ. թեկն., ավագ գիտաշխատող, մասնաճյուղի տուրիզմի կառավարման և մշակութաբանության ամբիոնի դասախոս Ռուբեն Օհանջանյանը:

«Մեզ համար միշտ խնդիր է եղել սոցիալական պատմության մասին նյութերի սակավությունը, այս գիրքը հենց այդ խնդիրն է լուծում. այն հիանալի աղբյուր կլինի պատմաբանների համար»,- մասնավորապես նշեց պարոն Օհանջանյանը` շնորհակալություն հայտնելով առաջին հերթին ուսանողներին, որոնք մասնակցություն են ունեցել գրքի ստեղծման աշխատանքներին:

Արժևորման խոսք ասաց մասնաճյուղի տնօրեն, պատմ. գիտ. թեկն., դոցենտ Սամվել Առաքելյանը` ընդգծելով գրքի գիտական և ճանաչողական նշանակությունը, կարևորությունը ուսումնական գործընթացում:

ՀՀ ԳԱԱ Հրաչյա Աճառյանի անվան լեզվի ինստիտուտի և ԵՊՀ Իջևանի մասնաճյուղի միջև կնքվեց համաձայնության հուշագիր

2014թ. հոկտեմբերի 10-ին ԵՊՀ Իջևանի մասնաճյուղ այցելեցին ՀՀ ԳԱԱ Հրաչյա Աճառյանի անվան լեզվի ինստիտուտի մի խումբ գիտաշխատողներ` ինստիտուտի տնօրեն Վիկտոր Կատվալյանը, Ռոբերտ Թոխմախյանը, Նվեր Սարգսյանը, Ջեմմա Բառնասյանը, Հասմիկ Խաչատրյանը, Հենրիետա Սուքիասյանը, Ամալյա Խաչատրյանը, Հայկանուշ Մեսրոպյանը, Գայանե Մխիթարյանը, Անահիտ Աբրահամյանը, Գայանե Գևորգյանը, Սիլվա Պապիկյանը, Գարիկ Մկրտչյանը և ուրիշներ:

Այցելության նպատակը ԵՊՀ Իջևանի մասնաճյուղի և ՀՀ ԳԱԱ Հ.Աճառյանի անվան լեզվի ինստիտուտի միջև համաձայնության հուշագրի կնքումն էր:

Նախ պարոն Կատվալյանի գլխավորությամբ ինստիտուտի ներկայացուցիչները հանդիպեցին մասնաճյուղի տնօրեն Սամվել Առաքելյանի հետ:

Հանդիպման ընթացքում քննարկվեցին երկկողմ համագործակցության հեռանկարները, համատեղ իրականացվելիք ծրագրերը, ապա կնքվեց համաձայնության հուշագիրը:

Հուշագրում կարևորվում են գիտության և կրթության ոլորտների միջև կապերի ամրապնդման, հայոց լեզվի ուսումնասիրման, ուսուցման և անաղարտության պահպանման, ՀՀ գիտակրթական ոլորտի առաջընթացի խնդիրները:

Համաձայնության հուշագիրը ենթադրում է Հ.Աճառյանի անվան լեզվի ինստիտուտի ղեկավարության և ԵՊՀ Իջևանի մասնաճյուղի տնօրենության կողմից պարբերաբար ու համատեղ մի շարք միջոցառումների իրականացում` մայրենի լեզվին նվիրված միջոցառումներ, գիտաժողովներ, սեմինարներ, քննարկումներ, ուսանողական պրակտիկաներ, խորհրդատվություն, հրապարակային դասախոսություններ, Տավուշի մարզում խոսակցական լեզվի և բարբառային հայերենի դրսևորումների հետազոտման աշխատանքներ և այլն:

Այնուհետև ԵՊՀ ԻՄ-ի գրադարանում տեղի ունեցավ հանդիպում մասնաճյուղի ուսանողության հետ, որի ընթացքում ելույթ ունեցան ԵՊՀ Իջևանի մասնաճյուղի տնօրեն Ս.Առաքելյանը, Հ.Աճառյանի անվան լեզվի ինստիտուտի ինստիտուտի տնօրեն Վ.Կատվալյանը, նույն ինստիտուտի գիտաշխատող, մասնաճյուղի հայոց լեզվի և գրականության ամբիոնի ասիստենտ, բ.գ.թ. Գ.Մկրտչյանը:

Տնօրենը ընդհանուր գծերով խոսեց կնքված հուշագրի մասին, շնորհակալություն հայտնեց պարոն Կատվալյանին կոնկրետ առաջարկների, համատեղ իրականացվելիք ծրագրերի, նվիրաբերած գրքերի համար:

Պարոն Կատվալյանը իր խոսքում կարևորեց մայրենի լեզվի ուսուցման, անաղարտության պահպանման, այս տարածաշրջանի բարբառների ուսումնասիրման հարցերը. «Մենք խնդիր ունենք աշխարհին ներկայանալու մեր ինքնատիպ դեմքով, իսկ դա երևում է առաջին հերթին մեր լեզվում. պետք է պահպանենք այն, ծավալենք լուսավորչական աշխատանք, սկիզբը դնենք ազգային ինքնագիտակցության զարթոնքի, հանդիպումներ ունենանք երիտասարդության հետ, ուսումնասիրենք այս տարածքի բարբառները, որոնք տարիների ընթացքում փոփոխվում, զարգանում են»:

Հանդիպումից հետո Հր. Աճառյանի անվան լեզվի ինստիտուտի ներկայացուցիչներն այցելեցին Տավուշի մարզի պատմամշակութային հուշարձաններից մեկը` Աչաջուր գյուղից 3 կմ հարավ-արևմուտք, Պայտաթափ լեռան լանջին գտնվող 13-րդ դարի հայկական վանական համալիր` Մակարավանք: