Երևանի պետական համալսարանի Իջևանի մասնաճյուղ

«Քո շրթունքները ես կստեղծեմ լճային ջրաշուշանների լայն թերթիկներից, իսկ նրանց նուրբ շյուղերը կգծագրեն քո դեմքի կորագիծը, քիթն ու մազերը…». Լեոնիդ Ենգիբարյան

Leonid-Engibaryan-1132x670

 Քեզ նկարելու համար ես կընտրեմ կանաչ եղեգնյա շրջանակով հանդարտ անտառային լճակը և կսպասեմ, թե երբ կգա պայծառ սեպտեմբերյան առավոտը, և որ անպայման հաճելի բուրմունք արձակեն դաղձն ու սոճու փշերը։ Այդ ժամանակ էլ ես գործի կանցնեմ։

Սկզբում ես կնկարեմ աչքերդ, դրա համար ես հուլիսյան տաք երկնքի կապույտ պատառիկներ եմ պահել։

Կաղամախու արմատների կողքից կհավաքեմ մամուռի սև-կանաչավուն ճյուղիկներն ու զգուշությամբ կընկղմեմ ջրի մեջ. դրանք կլինեն քո թարթիչներն ու հոնքերը:

Քո շրթունքները ես կստեղծեմ լճային ջրաշուշանների լայն թերթիկներից, իսկ նրանց նուրբ շյուղերը կգծագրեն քո դեմքի կորագիծը, քիթն ու մազերը: Քիչ մնաց մոռանայի. դեմքդ աշխուժացնելու համար ինչ-որ տաք նրբերանգ է հարկավոր… Ջրի վրայով ես մասուրի նուրբ-ծիրանագույն սերմեր կսահեցնեմ: Այդպես ավելի լավ է:

Այնուհետև ես կվերցնեմ մաքուր փոքրիկ մի քար և զգուշորեն կգցեմ շրջանակի վերին անկյունը, ջրի վրա հազիվ նկատելի ալիքներ կառաջանան. դա կլինի քո ժպիտը:

Դիմանկարը գրեթե պատրաստ է:

Նաև անտառային թռչունների ծլվլոց կավելացնեմ մի քիչ, իսկ անկյուններում կքաշեմ աշնանային անտառի սարդոստայնի մի քանի թել. դա դիմանկարին հին տեսք կտա…

Լճակը կլքեմ միայն ուշ աշնանը, երբ դիմանկարդ կպատվի սառցե նուրբ ապակիով. այդ ժամանակ հանգիստ շունչ կքաշեմ:

Գարնանը անտառ կգաս ձնծաղիկ հավաքելու և քեզ կտեսնես լճում: Չզարմանաս ու չասես. «Ո՞վ է սա արել»:

Այդ ես եմ արել: Հիմա քեզ համար ամեն ինչ հասկանալի՞ է:

 

Լեոնիդ Ենգիբարյան «Քո դեմքը»

 

«Ծովից ավելի մեծ տեսարան կա. դա երկինքն է, երկնքից էլ ավելի մեծ տեսարան կա. դա հոգու ներքինն է». Վիկտոր Հյուգո

22695

 Սիրով ձեզ ենք ներկայացնում անվանի գրող Վիկտոր Հյուգոյի ասույթներից.

  1. Առաջին քայլը դատարկ բան է, դժվարը վերջին քայլն է:
  2. Ամենավսեմ բաները հաճախ ամենից վատ են հասկացվում:
  3. Կարիքը ծնում է հոգու և մտքի հզորություն:
  4. Երբ մարդը կյանքի վերջին է մոտեցել, մեռնելը նշանակում է մեկնել, իսկ երբ կյանքի սկզբումն է, մեկնելը նշանակում է մեռնել:
  5. Ահա թե ինչպես են մարդիկ ապուշանում, որովհետև առանց Աստծու են իրենց հաշիվն անում:
  6. Ամեն մարդ Աստծուն պաշտելու իր ձևն ունի:
  7. Մարդու սպանածին Աստված հարություն է տալիս:
  8. Կանանց, երեխաների, ծառաների, թույլերի, չքավորների ու տգետների հանցնաքները ամուսինների, հայրերի, տերերի, ուժեղների, հարուստների ու գիտնականների հանցանքն է:
  9. Ամեն մի սուր երկսայր է. ով վիրավորում է մի սայրով, վիրավորվում է մյուսով:
  10. Մեծ վտանգների գեղեցիկն այն է, որ դրանք բացահայտում են անծանոթների եղբայրությունը:
  11. Ամենագեղեցիկ տաճարը Աստծուն շնորհակալություն հայտնող դժբախտի մխիթարված հոգին է:
  12. Ոչ մի բան այնպես չէ, ինչպես ժողովրդի ձեռքը՝ շինելու համար այն, ինչ շինվում է քանդելով:
  13. Գեղեցիկը նույնքան օգտակար է, որքան ինքը՝ օգտակարը: Գուցե ավելի:
  14. Երբեք չվախենաք ո՛չ գողերից, ո՛չ մարդասպաններից: Դրանք արտաքին և փոքր վտանգներ են: Կաևոր չէ այն, ինչ սպառնում է մեր գլխին կամ քսակին: Մտածենք միայն այն մասին, որ սպառնում է մեր հոգուն:
  15. Այն ամենը, ինչ ասում են մարդկանց մասին, լինեն դրանք ճիշտ կամ սուտ, նույնքան տեղ են գրավում նրանց կյանքում, որքան նրանց արարքները։
  16. Պետք է ճշմարտության հոտն առնել, պեղել հողի տակ և գտնել: Այդ ժամանակ նա ձեզ առաջնակարգհաճույքներ կպատճառի:
  17. Օգտագործեք ձեր ես-ը, քանի նրա տերն եք:
  18. Կամ պետք է ուտող լինես, կամ ուտվես: Ես ուտում եմ: Ավելի լավ է ատամ լինել, քան խոտ:
  19. Գրքերն ապահով ու սառը բարեկամներ են:
  20. Ավա՜ղ, Աստված օդ է տալիս մարդկանց, իսկ օրենքը այն ծախում է:
  21. Երբեմն ամենամիամիտը ամենախելացին է:
  22. Բոլոր կենդանիներն էլ կան մարդու մեջ, և դրանցից յուրաքանչյուրը մի մարդու մեջ է: Երբեմն նույնիսկ դրանցից մի քանիսը միաժամանակ գտնվում են մի մարդու մեջ: Կենդանիներն այլ բան չեն, եթե ոչ մեր աչքերի առջև թափառող մեր առաքինությունների ու արատների պատկերները:
  23. Ես չեմ մեղադրում օրենքը, բայց օրհնում եմ Աստծուն:
  24. Բազմաթիվ մեծ արարքներ են գործվում փոքր պայքարների մեջ:
  25. Հոգու աչքը ոչ մի տեղ չի կարող այնպիսի շլացուցիչ փայլ և այնպիսի սև խավար գտնել, ինչքան մարդու մեջ: Նա չի կարող սևեռվել որևէ բանի վրա, որ դրանից ավելի վտանգավոր, ավելի բարդ և ավելի խորհրդավոր ու անսահման լինի: Ծովից ավելի մեծ տեսարան կա. դա երկինքն է, երկնքից էլ ավելի մեծ տեսարան կա. դա հոգու ներքինն է:
  26. Մարդիկ ինչքան հնարամիտ պետք է լինեն, որ գերեզմանն էլ օգտագործեն սնափառության համար:
  27. Ճամփորդել՝ նշանակում է ամեն րոպե ծնվել ու մեռնել: Կյանքի բոլոր երևույթները շարունակ փախչում են մեր առջևից: Նայում ես, շտապում, ձեռքերդ պարզում, որ բռնես այն՝ ինչ անցնում է. յուրաքանչյուր դեպք  ճանապարհի ոլորապտույտ է. և մեկ էլ տեսար՝ ծերացել ես:
  28. Ամեն մի ձև, անգամ ամեն մի տձևություն, իմաստ ունի:
  29. Մեզ համար արդեն ինքնին հետաքրքրական է այն պատը, որի ետևում որևէ բան է տեղի ունենում:  
  30. Երբ մարդ տարված է մի որևէ մտքով, ամեն ինչ մեջ գտնում է դա: 
  31. Ժամանակը կույր է, մարդը՝ տխմար: 
  32. Այսպես է ահա կյանքը, հաճախ մեր լավագույն բարեկամներն են անկման պատճառ դառնում: 
  33. Օ՜, սե՜րը: Դա նշանակում է լինել երկու, և միաժամանակ՝ մեկ: Մի տղամարդ և մի կին, որ միաձուլվում՝ դառնում են մեկ հրեշտակ: Երկինքն է դա:
  34. Ամեն ոք գիտե, որ մեծ հարստությունները մատենագրությունից չեն ստեղծվում և լավ գրքերի ամենահմուտ հեղինակները ձմռանը թեժ կրակ չեն ունենում: 
  35. Արա այն, ինչ ասում ես, և ասա այն, ինչ անում ես:
  36. Կնոջ շուրթերին «ոչ»-ը «այո»-ի ավագ եղբայրն է:
  37. Փարիզի աստվածամոր տաճարն այսօր էլ անկասկած հոյակապ ու փառահեղ կերտվածք է: Սակայն հնանալով հանդերձ՝ որքան էլ գեղեցիկ մնացած լինի, այնուամենայնիվ, չես կարող չհառաչել և չվրդովվել՝ տեսնելով այն անհամար ավերվածքներն ու վթարումները, որ ժամանակն ու մարդը միաժամանակ հասցրել են պատկառելի հուշարձանին՝ հարգանք չտածելով Կառլոս Մեծի հանդեպ, որ դրել է նրա առաջին քարը, և Ֆիլիպ Օգոստոսի, որ դրել է վերջինը:

«Բնության ամենահրաշալի ստեղծագործությունը մարդն է: Մարդն ինքը բնություն է: … Հսկայական, անվերջ բնություն և փոքրիկ մի արարած, որն իր մեջ կրում է այդ անսահման մեծությունը». Մարտիրոս Սարյան

    72754_original

 Սիրով ձեզ ենք ներկայացնում մեծն Մարտիրոս Սարյանի ասույթներից. 

  1. Արվեստը պետք է կյանքի, պայքարի կոչի մարդուն, հավերժական, համամարդկային թեմաներով հաղորդի նրան հույս ու հավատ, այլ ոչ թե ճնշի ողբերգական թեմաների նկարագրությամբ:
  2. Ստեղծագործական ոգևորությունըաշխատանքի ընթացքում է առաջանում ճիշտ այնպես, ինչպես և հուսահատությունը։ 
  3. Վարպետության բարձունքներին հասնելու համար պետք է զարգացնել միտքը, հասու լինել մարդկային մշակույթին: Եվ, գլխավորը, միշտ քաղաքացի լինել: Միշտ հիշել, որ արվեստագետի կյանքն անբաժան է ժամանակից, իր ժողովրդի կյանքից:
  4. Մարդուն ծնում է իր ժամանակը։ Դա ճի՛շտ է, ուրիշ կերպ չի լինում։ Բայց ծնվում են մարդիկ, իհարկե շատ հազվադեպ, որոնք շատ ավելի մեծ են, քան իրենց ժամանակը։
  5. Արվեստի հարուցած հրճվանքը մշտական է, նա միշտ ընկերակցում է մարդուն, դարձնում նրան ավելի հզոր և ընդունակ: Լինելով մարդկային հոգու ամենաբարձր դրսևորումներից մեկը` արվեստը վերածվում է կայուն անհրաժեշտության, որը մենք անվանում ենք կուլտուրա:
  6. Ես համոզված եմ, որ առանց հողի արվեստագետ չի եղել։ Հողի սիրտը գտնվում է մարդու սրտի մեջ։ Ամեն ինչ սրտից է բխում, ամեն ինչ սրտով է սկսվում։
  7. Ինչպես ինքը` կյանքը, արվեստն էլ մշտական շարժում է: Նրա լեզուն փոխվում է, ձևերը մահանում են՝ իրենց տեղը զիջելով նորերին: Այդ պրոցեսը երբեմն անցնում է հիվանդագին ու բարդ պայմաններում, և իսկական նորարարությունը, ինչպես խխունջները` նավին, կպչում է պատահական, ոչ էական, երբեմն էլ պարզապես վնասակար շատ բան: Ժամանակը, պատմությունը, վերջիվերջո, ցրում են այն ամենը, ինչ անիսկական է, կեղծ է:
  8. Հողը մի կենդանի էակ է, նա ունի իր հոգին։Առանց հայրենիքի, առանց հարազատ հողի հետ սերտ կապի, մարդ չի կարող գտնել իրեն, իր հոգին:
  9. Որքան մարդ հարազատ մնա իր մեջ ապրող բնությանը, այնքան համոզիչ ու հուզիչ կհնչի նրա արվեստը:
  10. Բնության ամենահրաշալի ստեղծագործությունը մարդն է։ Մարդն ինքը բնություն է։ Միայն մարդու միջոցով է բնությունը ճանաչում իրեն։
    Դա մարդու մեծագույն երջանկությունն է։ Հսկայական, անվերջ բնություն և փոքրիկ մի արարած, որն իր մեջ կրում է այդ անսահման մեծությունը։
  11. Բնությունը ստեղծում է մարդուն, որպեսզի մարդու միջոցով տեսնի իրեն, սքանչանա իրենով։ Մարդը բնություն է, բնությունը՝ մարդ։ Մահ գոյություն չունի։
  12. Ողջ մնացած ժողովուրդը հոգևոր միասնությամբ ցանկանում էր փարատել իր ծանր ողբերգությունը:
  13. Մեր ժողովուրդը հաստատել է Երկրագնդի մեծ օրենքը՝ միշտ արևի հետ մնալու օրենքը:
  14. Տիգրանից հետո չորս կողմից (մեզ) սեղմել են: Դե մենք էլ աճել-բարձրացել ենք դեպի վե՛ր, դեպի լույսը…:
  15. Մարդ ինքը պիտի սովորի, պիտի տեսնի, ճանաչի, սիրի, տեսնի իրեն ու անկեղծ լինի։ Իսկ սովորել պետք է բնությունից։ Նրանից մեծ ուսուցիչ չկա։
  16. Արվեստում սեփական խոսք ասել ի վիճակի են ոչ բոլորը. դա կախված է տաղանդի աստիճանից և աշխատանքից, ստեղծագործության մեջ ներդրվող ամենօրյա աշխատանքից:
  17. Անհնար է սարը տեսնել՝ կանգնելով նրա կողքին:
  18. Ուրիշ հավատ ու սեր ես չեմ ունեցել։ Սիրել եմ, անկեղծ եմ սիրել, ինձ տեսել եմ իմ նկարների մեջ։ Իմ տան դուռը միշտ բաց է եղել ու բաց կլինի։ Ես էլ եմ միշտ բաց եղել իմ նկարների պես:
  19. Ես չգիտեմ՝ երբ է ծնվել իմ մեջ նկարիչը։ Հնարավոր է այն օրերին, երբ ես լսում էի իմ ծնողների պատմությունները մեր լեռնային կախարդական ծննդավայրի մասին, երբ մանկիկ հասակում վազվզում էի տան շրջակայքով, ուրախանում բազմերանգ թիթեռներով և միջատներով։ Գույն, լույս, երազանք. ահա այն, ինչ ես երազել եմ։
  20. Իմ խորին խորհուրդը եղել է իմ սերը դեպի մայր հողն ու ժողովուրդը։ Այդ սերը ես արտահայտել եմ արվեստով, որն իմ հոգին է։ Ուրիշ հավատ ու սեր ես չեմ ունեցել։
  21. Ամեն մի իսկական ազգային արվեստագետի ստեղծագործության մեջ պետք է սինթեզված լինեն իր ժամանակաշրջանի համաշխարհային կուլտուրայի առաջադեմ տենդենցները: Սա մեծ արվեստի հիմքն է:
  22. Չկան ազնիվ ու ոչ ազնիվ ոճեր: Բոլոր ոճերով էլ ստեղծագործվել են թե՛ գլուխգործոցներ, թե՛ արհեստավորի արտադրանք: Ճիշտ այդպես էլ՝ չկան կարևոր ու երկրորդական ժանրեր:
  23. Պետք է նկար ստեղծել և ոչ թե խաբուսիկ բնություն: Բայց, առանց բնության զգացողության ու ուսումնասիրության, նկար չի ստեղծվում:
  24. Արվեստը բնության պատճենահանում չէ: Բայց պետք է լինի բնության պես ներդաշնակ ու բնության պես համոզիչ:
  25. Այն, ինչ ես հասկանում եմ Տիեզերք-Բնություն ասելով, ինձ համար միաժամանակ նաև էսթետիկական կատարելությունն է, որը ես բնորոշում եմ Ունիվերսալ Գեղեցիկ երկու բառով և որը հենց հավերժական պրոցես ապրող Աբսոլյուտն է:
  26. Ցավ չէ, երբ նկարիչը անհաջող կտավ է ստեղծում, բայց դժբախտություն է, երբ նա այդ չի գիտակցում: Սկսվում է նրա անհատականության չեզոքացման կործանարար պրոցեսը:
  27. Մենք նոր սերնդին ենք թողնում սերը հայրենիքի նկատմամբ. ի՞նչը կարող է դա ավելի լավ արտահայտել, քանարվեստը։
  28. Կյանքը մի կղզի է։ Մարդիկ դուրս են գալիս ծովից, քայլում են այդ կղզիով և դարձյալ մտնում ծով։ Այդ վաղանցիկ կյանքը հավիտենական է, չքնաղ։
  29. Զարմանքը հասարակ բան չէ։ Զարմանալու ընդունակությունը բնության կողմից մարդուն տրված մեծագույն պարգևներից է։ Որքան այն պակասում է մարդու մոտ, այնքան աղքատ է նա իր հոգով և այնքան ավելի է նրա մեջ քար անտարբերությունը։ Իսկ անտարբերությունը բթացման առաջին և ամենահիմնական պայմանն է։
  30. Արվեստի օրենքները աշխատանքի, փորձի ընթացքում պետք է տրվեն նկարչին, գրողին աննկատելիորեն, բնական մի բյուրեղյա անբռնազբոսությամբ։ Եթե չի տրվում, ուրեմն չի տրվում։ Զոռով (ուղղակի անփոխարինելի խոսք է) ոչինչ անել չի կարելի։
  31. Մեծագույն երջանկություն է կարողանալ տեսնել ու զգալ արվեստի գործը, կարողանալ խորանալ մեծ վարպետների ստեղծագործության մեջ։
  32. Բոլոր պարագաներում էլ լույսը, գույնը, տոնը, օդը, ձևը, հեռանկարը, պլաստիկան նկարչության հիմնաքարն են կազմում։ Պետք է քրտնաջան ու համբերատարաշխատանքով տիրապետել արվեստի տեխնիկային։ Պետք է լավ դպրոց անցնել։
  33. Արվեստը բազմազանություն է սիրում ինչպես պատմական, այնպես էլ ազգային տեսակետներից։ Մարդկության պատմության դինամիկան իր բազմազանության մեջ. ահա համաշխարհային արվեստի բովանդակությունն ու դեմքը։
  34. Իր աշխատանքով մարդ պետք է արդարացնի այն շնորհը, որ ստացել է բնությունից։
  35. Արվեստը ժամանակի ու պատմության խրոնիկա չէ և ոչ էլ գաղափարների իլյուստրացիա։ Այն հոգեկան մի ակտիվություն է, որ հավերժական բնույթ ունի։

 

«Այդպես են ստեղծված տղամարդիկ՝ կարող են դիմակայել ամենախելացի փաստարկներին և չդիմանալ միակ հայացքի». Օնորե դը Բալզակ

            1 (2)

 Սիրով ձեզ ենք ներկայացնում ֆրանսիացի նշանավոր գրող Օնորե դը Բալզակի  ասույթներից. 

  1. Մարդու մասին դատելու համար գոնե ծայրահեղ դեպքում պետք է խորամուխ լինել նրա մտքերի, նրա դժբախտությունների, նրա հուզումների մեջ:
  2. Որքան էլ հաճելի, գեղարվեստորեն ու հետաքրքիր ձևավորված լինի լապտերը, նախ և առաջ այն պետք է լուսավորի:
  3. Իդեալական գեղեցկությունը և ամենահիանալի արտաքինը ոչինչ չարժեն, եթե նրանով ոչ ոք չի հիանում:
  4. Վիշտը մեր բոլոր զգացմունքներից ամենակայունն է:
  5. Ոչ ոք չի սկսի որոնել թաքնված առաքինությունները:
  6. Կասկածել նշանակում է ուժը կորցնել:
  7. Հանգամանքները փոփոխական են, սկզբունքները՝ երբեք:
  8. Չափն անցնելը չի նշանակում հասնել նպատակին:
  9. Զրպարտությունը անտարբեր է ոչնչությունների նկատմամբ:
  10. Իսկապես ուժեղ մարդն ընդունում է իր թուլությունները:
  11. Խոստովանելով իր թերությունները մարդն ուժեղանում է:
  12. Ծիծաղով ուղղում են բարքերը:
  13. Ծաղրասերը միշտ մակերեսային էակ է:
  14. Լինում են երկու տեսակ հիմարություն՝ սակավախոս և շատախոս:
  15. Հասարակական կարծիքը չի հանդուրժում կտրուկ փոփոխություններ:
  16. Ճշմարտությունը նման է դառը ըմպելիքի, որը տհաճ համ ունի, բայց դրա փոխարեն վերականգնում է առողջությունը:
  17. Անձնապաշտությունը թույն է բարեկամության համար:
  18. Ընկերությունըտևում է այնքան ժամանակ, քանի դեռ ամեն մի ընկեր կարծում է, որ ինքը մյուսից մի քիչ ավելի գերադաս է:
  19. Սերն իր մեջ միավորում է մարդու բոլոր բարի հատկությունները:
  20. Իսկապես մեծ լինելու համար նրա հոգին ու բնավորությունը պետք է հավասար լինեն նրա տաղանդին:
  21. Սեփական համոզմունքները չեն կախում պատին:
  22. Ես իմ կյանքը ամփոփել եմ ոչ թե սրտումս, որ կարող է փշրվել, ոչ թե զգացմունքներում, որոնք բթանում են, այլ ուղեղումս, որ չի մաշվում և դիմանում է ամեն ինչի:
  23. Կյանքի ուժեղ ցնցումներն ապաքինում են մանր սարսափներից:
  24. Քաղաքավարությունն ու համեստությունը վկայում են մարդու իսկական կրթվածության մասին:
  25. Ցանկացածգիտության բանալին հարցական նշանն է:
  26. Կարելի է լինել գիտնական գիտնականների հետ, բայց նկարիչների հետ հարկավոր է լինել բանաստեղծ:
  27. Ազգի ապագան մայրերի ձեռքում է:
  28. Մոր սիրտն անդունդ է, որի խորքում միշտ ներում կգտնվի:
  29. Ոչ ոք չի սիրում կնոջը պատանեկության կամ հասունության, գեղեցկության կամ անճոռնիության, հիմարության կամ խելքի համար: Նրան ինչ-որ բանի համար չեն սիրում, այլ պարզապես սիրում են, ուղղակի սիրում են:
  30. Նա, ով կարող է կնոջը կառավարել, կարող է նաև պետություն ղեկավարել:
  31. Միայն կնոջ վերջին սերը կարող է համեմատվել տղամարդու առաջին սիրո հետ:
  32. Տղամարդը կորցնում է, եթե ոչինչ չի շահում: Կինը շահում է, եթե ոչինչ չի կորցնում:
  33. Կինը սիրում է հաղթանակ տանել այն տղամարդու նկատմամբ, որն ուրիշին է պատկանում:
  34. Կանանց հատուկ է անհնարինն ապացուցել՝ հնարավորի հիման վրա, և ժխտել ակնհայտը՝ հղում անելով կանխազգացմանը:
  35. Անգամ կնոջ ամենաանկեղծ խոստովանությունների մեջ միշտ լռության համար տեղ է մնում:
  36. Կինը պետք է պատկանի այն տղամարդուն, որը կլուծի նրա խնդիրները:
  37. Սեփական կնոջից սիրուհի սարքել չկարողանալն ապացուցում է միայն ամուսնու անլիարժեքության մասին: Պետք է կարողանալ մի կնոջ մեջ գտնել բոլոր կանանց: Իր քայլվածքով կինն ամեն ինչ կարող է ցույց տալ՝ թույլ չտալով ոչինչ տեսնել:
  38. Իր ամուսնու վրա ծիծաղող կինն այլևս չի կարող նրան սիրել:
  39. Խանդոտ ամուսինն իրականում ոչ թե իր կնոջ վերաբերյալ կասկածներ ունի, այլ հենց իր:
  40. Կինն իր սիրելի ամուսնու դեմքը նույնքան լավ գիտի, որքան նավաստին՝ բաց ծովը:
  41. Ամուսնությունը պատերազմ է տղամարդու և կնոջ միջև, հաղթողին ազատություն է բաժին հասնում:
  42. Այդպես են ստեղծված տղամարդիկ՝ կարող են դիմակայել ամենախելացի փաստարկներին և չդիմանալ միակ հայացքի:
  43. Իր քայլվածքով կինը կարող է ամեն ինչ ցույց տալ՝ թույլ չտալով ոչինչ տեսնել:
  44. Մարդու հմտությունների հիմքում ընկած է համբերության ու ժամանակի միասնությունը:
  45. Ամեն ինչ գալիս է իր ժամանակին նրանց համար, ովքեր կարողանում են սպասել:
  46. Զրպարտությունն անտարբեր է ոչնչությունների նկատմամբ:
  47. Երկու կեղծ սրբերի բարեկամությունն ավելի շատ չարիք է գործում, քան տասնյակ սրիկաների բացահայտ թշնամությունը:
  48. Մեր խիղճը արդարամիտ դատավոր է, քանի դեռ մենք նրան չենք սպանել:
  49. Սերը միակ կիրքն է, որը չի ընդունում ո՛չ անցյալ, ո՛չ էլ ապագա:
  50. Երախտագիտությունն ապացուցվում է գործով:
  51. Ես մշտապես նկատել եմ, որ զավակներն անձնական մի զգացումի, եսասիրության են վերագրում այն զոհաբերությունները, որ կատարում են իրենց ծնողները:
  52. Տղամարդու ամենաուժեղ զենքերից մեկը կնոջը իրենով զբաղեցնելու սարսափելի կարողությունն է, երբ կնոջ՝ բնականից հարաշարժ երևակայությունը վախենում կամ վիրավորվում է հետապնդումից:
  53. Մարդու մանկությունից հետո գալիս է սրտի մանկությունը:
  54. Ինչպես երջանկությունը, նույնպես և դժբախտությունը մեզ հակում են դեպի երազանքը:
  55. Տառապանքները նման են այն զավակներին, որոնք կյանքում անհաջողակ են, բայց մոր սրտին ավելի ուժեղ են կապված, քան բախտավոր հաջողակները: